Tất cả những công ty hạnh phúc, đều khác biệt!

Tất cả những công ty hạnh phúc đều khác biệt

Peter Theil, Sách “KHÔNG ĐẾN MỘT“

Làm thế nào để tạo ra được một công ty hạnh phúc ?, công ty của bạn là từ 0 đến 1 hay là 1 đến n? Hãy xem lại trích đoạn đáng chú ý trong quyển sách “KHÔNG ĐẾN MỘT” được Elon Musk chỉ điểm và cũng đồng thời khuyên đọc đối với các bạn trẻ startup, bắt đầu doanh nghiệp này nhé.

“đâu là một doanh nghiệp có giá trị mà chưa ai tạo ra ?” câu hỏi này khó hơn là ta nghĩ bởi vì công ty của bạn có thể tạo ra rất nhiều giá trị nhưng bản thân nó lại không được xem là có giá trị.  Tạo ra giá trị là chưa đủ – bạn cũng cần phải thu về được những giá trị mà bạn tạo ra.

 Điều đó có nghĩa là ngay cả những công ty lớn cũng có thể là những doanh nghiệp tệ hại.

ví dụ những công ty hàng không của Mỹ phục vụ hàng triệu hành khách và tạo ra hàng trăm tỷ đô la giá trị mỗi năm. nhưng năm 2012 khi giá vé máy bay trung bình mỗi chiều là 178$ (~ 4,183,000đ), các hãng hàng không chiếm chỉ 37 cent (=0.37$ ~ 8,600đ) trên mỗi hành khách. 

Thử so sánh với Google, tuy tạo ra ít giá trị hơn nhưng thu được nhiều tiền hơn.  Google Thu về 50 tỷ đô la trong năm 2012 ( so với 160 tỷ đô la của ngành hàng không), nhưng công ty này giữ 21% doanh thu đó làm lợi nhuận – hơn 100 lần lợi nhuận ngành hàng không năm đó.  Google kiếm quá nhiều tiền đến nỗi hiện tại tại,  Công ty này có giá trị gấp 3 lần những hãng hàng không Mỹ cộng lại.

các hãng hàng không cạnh tranh với nhau nhưng Google thì đứng một mình.  các nhà kinh tế học sử dụng hai mô hình đơn giản này để lý giải sự khác nhau giữa cạnh tranh hoàn hảo và độc quyền.

Cạnh tranh hoàn hảo được xem vừa là trạng thái lý tưởng vừa là trạng thái cơ bản của kinh tế học Nhập Môn,  cái gọi là thị trường cạnh tranh hoàn hảo đạt điểm cân bằng khi nguồn cung gặp nhu cầu thị trường, mỗi doanh nghiệp trong thị trường cạnh tranh thì không khác biệt và bán cùng một loại sản phẩm.  Bởi vì không có công ty nào có sức mạnh thống trị thị trường,  họ buộc phải bán tại mức giá mà thị trường quyết định,  nếu thị trường này có khả năng kiếm tiền thì những công ty mới sẽ gia nhập,  tăng nguồn cung, đẩy giá đi xuống,  và và loại bỏ những khoản lợi nhuận đã hấp dẫn họ từ ban đầu.  Nếu quá nhiều công ty tham gia thị trường họ sẽ bắt đầu lỗ,  nhiều công ty sẽ đóng cửa,  và giá sẽ tăng trở lại các mức bền vững.  Trong môi trường cạnh tranh hoàn hảo, về lâu dài thì không có công ty nào tạo ra lợi nhuận kinh tế.

Trái ngược với cạnh tranh hoàn hảo là độc quyền,  trong khi một công ty trong thị trường cạnh tranh thì bán với giá thị trường,  một nhà độc quyền sẽ làm chủ thị trường,  do đó nó sẽ đặt ra được một mức giá riêng, bởi vì không có cạnh tranh nên nó sẽ sản xuất ra số lượng với mức giá nhằm tối đa hóa lợi nhuận.

Với một nhà kinh tế,  tất cả các tay độc quyền đều như nhau,  dù là loại bỏ đối thủ, giữ được giấy phép của nhà nước,  hay là tân đổi mới để vượt lên dẫn đầu.  Trong cuốn sách này,  chúng tôi không quan tâm đến những thủ đoạn phi pháp hay những chính sách đặt ân từ chính phủ,  Khi nói đến “độc quyền”, chúng tôi muốn nói đến một dạng công ty quá xuất sắc đến nỗi những gì nó làm không một công ty nào khác có thể tạo ra thứ gì gần giống để thay thế, Google là một ví dụ tốt về một công ty đi từ 0 đến 1:  nó không cạnh tranh trong mảng Tìm kiếm Kể từ đầu những năm 2000,  khi nó tự tách mình ra xa khỏi Microsoft và Yahoo !

Người Mỹ thần thoại hóa sự cạnh tranh và ca tụng nó như một thứ giúp xã hội phát triển.  Thật ra, chủ nghĩa tư bản và cạnh tranh là hai điều trái ngược, chủ nghĩa tư bản ra đời từ sự tích lũy vốn, nhưng trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo, tất cả lợi nhuận đều bị cạnh tranh giành lấy, bài học cho các nhà khởi nghiệp rất rõ ràng: 

Nếu bạn muốn tạo ra và giữ lấy những giá trị vĩnh viễn đừng tạo ra những công ty không có sự khác biệt. 

Toàn bộ bài viết được MR.CONNECT biên tập và trích từ quyển sách: KHÔNG ĐẾN MỘT, của Peter Theil & Blake Masters, dịch bởi Trần Quốc Khánh, quyển sách được Elon Musk – tỉ phú công nghệ giàu nhất thế giới 2021 khuyên đọc, đặc biệt là các cá nhân, tổ chức chuẩn bị startup, khởi nghiệp. Không biết tâm trạng bạn thế nào chứ mình cũng ước gì là đọc được cuốn sách này sớm hơn thì có thể công ty sẽ có thêm nhiều hạnh phúc hơn. Hèn gì bác Elon Musk toàn tạo ra những thứ mà 5-10 năm sau vẫn còn rất mới và giữ nguyên giá trị.

Hãy mua sách “KHÔNG ĐẾN MỘT” tại ? đây để xem tất cả bài học cần thiết cho Startup mà tác giả muốn gửi gắm.